![Ciepłe, czyste morze, doskonałe warunki do żeglowania i nurkowania, znakomita kuchnia oraz bogactwo kulturalne środkowej Dalmacji - to wszystko gwarantują wakacje w Okrugu Gornjim.
Miejscowość ta leży na wyspie Čiovo położonej tuż koło Trogiru i bardzo blisko Splitu. Dotrzeć można tutaj bardzo łatwo - niedaleko Trogiru znajduje się lotnisko, a wzdłuż wybrzeża wiedzie wygodna Jadranska Magistrala, droga łącząca Istrię z Dubrownikiem i resztą Chorwacji.
Okrug, ze swoimi plażami i zatokami oraz z 2670 słonecznymi godzinami w roku, jest jedną z najatrakcyjniejszych miejscowości turystycznych w Chorwacji. Ponadto miejscowość ta może pochwalić się dużą liczbą lokali gastronomicznych z bogatym wyborem specjałów kuchni dalmatyńskiej.
Z Trogiru do Okrugu prowadzi droga, która w lecie jest nieustannie zakorkowana, co sprawia, że przeprawa na kontynent zajmuje dużo czasu. Powodem tego stanu jest wąski most łączący Čiovo z Trogirem. Dobrą alternatywą jest podróżowanie własną łodzią.
Historia
Tereny, na których znajduje się miejscowość Okrug Gornji w dawnych wiekach zamieszkiwane były przez Ilirów, Greków i Rzymian. Od VII w. notuje się obecność Słowian. W czasach nowożytnych największe wpływy polityczne w regionie miała Wenecja, a później Węgry i Austria. Dzięki ożywionej wymianie handlowej, produkcji wina i bardzo cennej soli, ziemie te były zamożne, o czym świadczą wspaniałe zabytki choćby w Trogirze czy Splicie. O świetnej przeszłości tych okolic świadczy też XV-wieczny most, który łączy Čiovo z Trogirem.
Atrakcje turystyczne
W niewielkim Okrugu są aż trzy kościoły: św. Karola Boromeusza (budynek 300-letni), św. Tudora (ponad 500 lat) oraz świątynia Podniesienia Krzyża Świętego (budowla nowa, konsekrowana w roku 2006). Poza tym na Čiovie znajduje się sporo zabytków, m.in. dominikański klasztor św. Krzyża, klasztor św. Antoniego, kościół św. Jakuba oraz najstarszy - Najświętszej Marii Panny.
Z centrum Okrugu do Trogiru jest zaledwie ok. 3,5 km, zatem spędzając wakacje w Okrugu można bez ograniczeń czerpać wrażenia z przebywania w tym niezwykle ciekawym mieście. Jego 2800-letnia historia, starówka wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO, muzea, ogrody i kluby nocne sprawiają, że miasto to warte jest odwiedzenia o każdej porze dnia.
Z Okrugu bardzo blisko też do Splitu (8 km), gdzie znajduje się inny obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO: jest nim pałac Dioklecjana z III-IV w. n.e. założony na planie rzymskiego obozu wojskowego (ok. 150 na 190 m) z murami i wieżami. To oczywiście tylko jeden z wielu zabytków Splitu i jedna z wielu jego atrakcji.
Ponadto między Trogirem a Splitem nad Zalewem Kasztelańskim (Kaštelanski zaliv) znajduje się klika wartych zobaczenia zamków i pałaców (kašteli).
Wycieczki fakultatywne
Miastem równie pięknym co Trogir i Split jest Szybenik (zaledwie 49 km od Okrugu). To małe chorwackie miasto (51 tys. mieszkańców) szczyci się przede wszystkim katedrą św. Jakuba - obiektem z listy światowego dziedzictwa UNESCO - a jego staromiejska zabudowa jest podobnej wartości, co trogirska czy splicka.
Ok. 10 km na północny zachód od Szybeniku znajduje się Park Przyrody Vransko jezero. Jezioro Vransko to fenomen przyrody i największe naturalne jezioro w Chorwacji. Jest to właściwie podmokłe krasowe pole, a w wodę zaopatruje je kilka mniejszych źródeł. Jego część jest chroniona jako rezerwat ornitologiczny.
Istnieje też możliwość rejsu na wyspę Hvar, której krajobraz kulturowy został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W rejs na tę i na inne okoliczne wyspy można wybrać się ze Splitu. Kursują stąd nawet promy do Wenecji i innych miast włoskich.
Bardzo ciekawym mikroregionem jest obszar między Szybenikiem a Kninem - zarówno pod względem historycznym, jak i przyrodniczym. Oprócz zabytków z czasów starożytnych, są tu też klasztory, zamki i efektowne wodospady na rzece Krka, chronione przez Park Narodowy Krka.
[T]Pomiędzy Zadarem a Szybenikiem rozciąga się Archipelag Kornati - grupa wysp i wysepek objęta ochroną jako park narodowy. Archipelag ten posiada zarówno walory krajobrazowe, przyrodnicze (bogactwo podmorskiej flory i fauny), jak i historyczne.
Plaże i sporty
Okrug swoim gościom, oprócz słońca, morza i restauracji, oferuje różnego rodzaju aktywny wypoczynek. W miejscowości jest szkoła nurkowania i zespół obiektów tenisowych. Codzienne organizowane są wycieczki małymi statkami w okoliczne ciche zatoki. Można też wynająć skuter, a odważniejsi mogą wykonać skok na spadochronie.
Osobom posiadającym własną łódź bądź jacht należy polecić grupę malowniczych wysepek znajdujących się pomiędzy Čiovem a Velim Drevnikiem. Można też wybrać się na większe i dalsze wyspy, na których nie brakuje zabytków i innych atrakcji: Brač, Hvar i Korčulę.
Noclegi
Okrug Gornji jest dość rozległą miejscowością, co sprawia, że mieści się tutaj naprawdę dużo hoteli, willi, pensjonatów i kwater prywatnych. Są to zarówno obiekty o bardzo wysokim standardzie, jak i te oferujące wysoki standard w przystępnej cenie. Zamieszkać można w Okrugu w części południowej (plaża w kierunku południowym), centralnej (plaża w kierunku zachodnim, przystań) albo północnej, bliżej Trogiru.
Kuchnia
Okrug może pochwalić się dużą liczbą lokali gastronomicznych z bogatym wyborem specjałów kuchni dalmatyńskiej, w której dominują dania z ryb i owoców morza. Z ryb, przyrządzanych na różne sposoby, je się głównie skorpenę, morszczuka i różne gatunki leszcza. W Dalmacji używa się bardzo dużo miejscowych ziół i oliwy z oliwek. Znana jest też mamałyga, którą często dodaje się do dań rybnych lub dań z owoców morza.
Dwa najbardziej znane, typowe dalmatyńskie desery to rožata i fritule. Rožatę przygotowuje się z jajek, mleka i karmelu. Przysmak ten jest szczególnie lubiany w południowej Dalmacji. Fritule robi się z ciasta drożdżowego z dodatkiem rodzynków i likieru, formuje w kulki wielkości śliwek i smaży na oleju.
Wakacje w tym regionie Chorwacji to również świetna okazja, by spróbować chorwackich win, wysoko cenionych na całym świecie. Produkuje je się tutaj od wielu wieków, a każda wyspa posiada własny niepowtarzalny jego gatunek. Niedaleko Okrugu znajduje się najsłynniejszy chorwacki region winiarski - półwysep Pelješač - gdzie wytwarza się słynne wina Postup i Dingač.
Klimat, pogoda, średnie temperatury
Najlepszy okres, na urlop w Okrugu to miesiące od maja do września, a szczególnie miesiące wakacyjne: lipiec i sierpień. Temperatura powietrza w tym okresie to średnio 30°C, a wody w morzu - 23°C. Najwięcej godzin ze słońcem - 11 - notuje się tutaj w miesiącach od czerwca do sierpnia. Co ciekawe w Okrugu jest średnio aż 281 dni z temperaturą powyżej 10°C w ciągu całego roku. W okresie letnim średnia minimalna temperatura wynosi 20°C, a zimą często przekracza +15.](photo/15/8153_thmb.jpg)
Pewna rodzina wynajęła sobie studenta do opieki nad synem Jasiem.
Jasiu bardzo lubił studenta, a student Jasia. Jednak kiedy Jasiu skończył
te (powiedzmy) 12 lat, rodzina postanowiła Jasia uświadomić. A któż się
do tego lepiej nadaje niż student? Student oczywiście poprosił o rozmowę
z Jasiem na osobności.
S: Pamiętasz, Jasiu, co robimy z tymi dziwkami co weekend?
J: Oczywiście, ze pamiętam!
S: To od dzisiaj musisz wiedzieć, ze pszczółki i motylki robią to samo.
- Dlaczego ciagle spozniasz sie do szkoly? - pyta nauczycielka Jasia.
- Bo nie moge sie obudzie na czas...
- Nie masz budzika?
- Mam, ale on dzwoni wtedy gdy ôpië.
Na lekcji polskiego kazde z dzieci ma powiedziec kilka slow o zimie.
Przychodzi kolej na Jasia:
- jest wielki mroz. Z drzew spadly juz liscie, ptaki odlecialy do
cieplych krajow, woda zamarzla w jeziorze, a na lodzie wilki
sie pier....
- Jasiu, zle !
- No pewnie, ze zle, bo im sie lapy slizgaja !!!
Byla w szkole pogadanka o koniecznosci mycia zabkow przed spaniem.
Na drugi dzien pani chce sprawdzi?, czy dzieci zapamietaly.
Wziela do tablicy Jasia. I pyta:
- Jasiu, co trzeba zrobic przed spaniem.
Jasiu nic.
- No, drogie dziecko, podpowiem ci, a co takiego robia przed spaniem
twoi rodzice?
Jasiu, juz w lepszym humorze, bo juz zna odpowiedz, ale troche sie waha..
- Pani wie. Ja wiem. Ale czy to jest temat dla pierwszej klasy?
Przychodzi Małgosia do babci z pytaniem:
- Babciu skąd się biorą dzieci ?
Babcia zakłopotana :
- Małgosiu, Pan Bóg ma skrzyneczkę i kluczyk. Jeżeli rodzice chcą mieć dzieci
to Bóg otwiera skrzyneczkę tym kluczykiem i wychodzą dzieci. Za jakiś czas Małgosia zadowolona dzieli się sekretem:
- Babciu będę miała dzieci!
Na to babcia oburzona :
- Małgosiu tylko Pan Bóg ma kluczyk !
Małgosia na to:
- A Jaś ma wytrych!
Siedzi berbec w piaskownicy, podchodzi do niego drugi:
- Ile mas lat ?
- Piec.
- A palis ?
- Pale.
- A pijes ?
- Pije.
- A chodzis na dziewcynki ?
- Niee.
- To mas ctery !
Ojciec do syna:
- Calowales sie juz z jakas dziewczyna?
- Tak.
- I co mowila?
- Nie slyszalem mialem zatkane uszy jej udami.
- Mierzy jej temperaturke... - odpowiada Jas.
Ida dalej i widza druga parke, trzecia, czwarta... Doszli do polany.
- Jasiu, a moze i ty zmierzysz mi temperaturke? - proponuje zalotnie Malgosia.
- No nareszcie, bo juz mi rtec po nodze cieknie...
- Jasiu dlaczego spozniles sie do szkoly?
- Bo pewnej pani zginelo 100 000 zl.
- I co ? Pomagales szukac?
- Nie! Stalem na banknocie i czekalem az odjedzie!!
Jaś i Małgosia idą na spacer w kierunku lasu. Jaś jest milczący i nachmurzony,
a Małgosia cały czas szczebiocze jak wróbelek. Weszli miedzy drzewa.
- Małgośka, dupy dasz? - pyta rzeczowo Jaś.
- Ot figlarz, prosił, prosił i wyprosił...