![Ciepłe, czyste morze, doskonałe warunki do żeglowania i nurkowania, znakomita kuchnia oraz bogactwo kulturalne środkowej Dalmacji - to wszystko gwarantują wakacje w Okrugu Gornjim.
Miejscowość ta leży na wyspie Čiovo położonej tuż koło Trogiru i bardzo blisko Splitu. Dotrzeć można tutaj bardzo łatwo - niedaleko Trogiru znajduje się lotnisko, a wzdłuż wybrzeża wiedzie wygodna Jadranska Magistrala, droga łącząca Istrię z Dubrownikiem i resztą Chorwacji.
Okrug, ze swoimi plażami i zatokami oraz z 2670 słonecznymi godzinami w roku, jest jedną z najatrakcyjniejszych miejscowości turystycznych w Chorwacji. Ponadto miejscowość ta może pochwalić się dużą liczbą lokali gastronomicznych z bogatym wyborem specjałów kuchni dalmatyńskiej.
Z Trogiru do Okrugu prowadzi droga, która w lecie jest nieustannie zakorkowana, co sprawia, że przeprawa na kontynent zajmuje dużo czasu. Powodem tego stanu jest wąski most łączący Čiovo z Trogirem. Dobrą alternatywą jest podróżowanie własną łodzią.
Historia
Tereny, na których znajduje się miejscowość Okrug Gornji w dawnych wiekach zamieszkiwane były przez Ilirów, Greków i Rzymian. Od VII w. notuje się obecność Słowian. W czasach nowożytnych największe wpływy polityczne w regionie miała Wenecja, a później Węgry i Austria. Dzięki ożywionej wymianie handlowej, produkcji wina i bardzo cennej soli, ziemie te były zamożne, o czym świadczą wspaniałe zabytki choćby w Trogirze czy Splicie. O świetnej przeszłości tych okolic świadczy też XV-wieczny most, który łączy Čiovo z Trogirem.
Atrakcje turystyczne
W niewielkim Okrugu są aż trzy kościoły: św. Karola Boromeusza (budynek 300-letni), św. Tudora (ponad 500 lat) oraz świątynia Podniesienia Krzyża Świętego (budowla nowa, konsekrowana w roku 2006). Poza tym na Čiovie znajduje się sporo zabytków, m.in. dominikański klasztor św. Krzyża, klasztor św. Antoniego, kościół św. Jakuba oraz najstarszy - Najświętszej Marii Panny.
Z centrum Okrugu do Trogiru jest zaledwie ok. 3,5 km, zatem spędzając wakacje w Okrugu można bez ograniczeń czerpać wrażenia z przebywania w tym niezwykle ciekawym mieście. Jego 2800-letnia historia, starówka wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO, muzea, ogrody i kluby nocne sprawiają, że miasto to warte jest odwiedzenia o każdej porze dnia.
Z Okrugu bardzo blisko też do Splitu (8 km), gdzie znajduje się inny obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO: jest nim pałac Dioklecjana z III-IV w. n.e. założony na planie rzymskiego obozu wojskowego (ok. 150 na 190 m) z murami i wieżami. To oczywiście tylko jeden z wielu zabytków Splitu i jedna z wielu jego atrakcji.
Ponadto między Trogirem a Splitem nad Zalewem Kasztelańskim (Kaštelanski zaliv) znajduje się klika wartych zobaczenia zamków i pałaców (kašteli).
Wycieczki fakultatywne
Miastem równie pięknym co Trogir i Split jest Szybenik (zaledwie 49 km od Okrugu). To małe chorwackie miasto (51 tys. mieszkańców) szczyci się przede wszystkim katedrą św. Jakuba - obiektem z listy światowego dziedzictwa UNESCO - a jego staromiejska zabudowa jest podobnej wartości, co trogirska czy splicka.
Ok. 10 km na północny zachód od Szybeniku znajduje się Park Przyrody Vransko jezero. Jezioro Vransko to fenomen przyrody i największe naturalne jezioro w Chorwacji. Jest to właściwie podmokłe krasowe pole, a w wodę zaopatruje je kilka mniejszych źródeł. Jego część jest chroniona jako rezerwat ornitologiczny.
Istnieje też możliwość rejsu na wyspę Hvar, której krajobraz kulturowy został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W rejs na tę i na inne okoliczne wyspy można wybrać się ze Splitu. Kursują stąd nawet promy do Wenecji i innych miast włoskich.
Bardzo ciekawym mikroregionem jest obszar między Szybenikiem a Kninem - zarówno pod względem historycznym, jak i przyrodniczym. Oprócz zabytków z czasów starożytnych, są tu też klasztory, zamki i efektowne wodospady na rzece Krka, chronione przez Park Narodowy Krka.
[T]Pomiędzy Zadarem a Szybenikiem rozciąga się Archipelag Kornati - grupa wysp i wysepek objęta ochroną jako park narodowy. Archipelag ten posiada zarówno walory krajobrazowe, przyrodnicze (bogactwo podmorskiej flory i fauny), jak i historyczne.
Plaże i sporty
Okrug swoim gościom, oprócz słońca, morza i restauracji, oferuje różnego rodzaju aktywny wypoczynek. W miejscowości jest szkoła nurkowania i zespół obiektów tenisowych. Codzienne organizowane są wycieczki małymi statkami w okoliczne ciche zatoki. Można też wynająć skuter, a odważniejsi mogą wykonać skok na spadochronie.
Osobom posiadającym własną łódź bądź jacht należy polecić grupę malowniczych wysepek znajdujących się pomiędzy Čiovem a Velim Drevnikiem. Można też wybrać się na większe i dalsze wyspy, na których nie brakuje zabytków i innych atrakcji: Brač, Hvar i Korčulę.
Noclegi
Okrug Gornji jest dość rozległą miejscowością, co sprawia, że mieści się tutaj naprawdę dużo hoteli, willi, pensjonatów i kwater prywatnych. Są to zarówno obiekty o bardzo wysokim standardzie, jak i te oferujące wysoki standard w przystępnej cenie. Zamieszkać można w Okrugu w części południowej (plaża w kierunku południowym), centralnej (plaża w kierunku zachodnim, przystań) albo północnej, bliżej Trogiru.
Kuchnia
Okrug może pochwalić się dużą liczbą lokali gastronomicznych z bogatym wyborem specjałów kuchni dalmatyńskiej, w której dominują dania z ryb i owoców morza. Z ryb, przyrządzanych na różne sposoby, je się głównie skorpenę, morszczuka i różne gatunki leszcza. W Dalmacji używa się bardzo dużo miejscowych ziół i oliwy z oliwek. Znana jest też mamałyga, którą często dodaje się do dań rybnych lub dań z owoców morza.
Dwa najbardziej znane, typowe dalmatyńskie desery to rožata i fritule. Rožatę przygotowuje się z jajek, mleka i karmelu. Przysmak ten jest szczególnie lubiany w południowej Dalmacji. Fritule robi się z ciasta drożdżowego z dodatkiem rodzynków i likieru, formuje w kulki wielkości śliwek i smaży na oleju.
Wakacje w tym regionie Chorwacji to również świetna okazja, by spróbować chorwackich win, wysoko cenionych na całym świecie. Produkuje je się tutaj od wielu wieków, a każda wyspa posiada własny niepowtarzalny jego gatunek. Niedaleko Okrugu znajduje się najsłynniejszy chorwacki region winiarski - półwysep Pelješač - gdzie wytwarza się słynne wina Postup i Dingač.
Klimat, pogoda, średnie temperatury
Najlepszy okres, na urlop w Okrugu to miesiące od maja do września, a szczególnie miesiące wakacyjne: lipiec i sierpień. Temperatura powietrza w tym okresie to średnio 30°C, a wody w morzu - 23°C. Najwięcej godzin ze słońcem - 11 - notuje się tutaj w miesiącach od czerwca do sierpnia. Co ciekawe w Okrugu jest średnio aż 281 dni z temperaturą powyżej 10°C w ciągu całego roku. W okresie letnim średnia minimalna temperatura wynosi 20°C, a zimą często przekracza +15.](photo/15/8153_thmb.jpg)
Do pewnej rodziny przyjechali goście. Wszyscy siedzą przy stole, a tu wchodzi synek gospodarzy i na cały glos mówi:
- Mamo, a mi się chce sikać!
- To idź się wysikaj, ale na drugi raz mów, ze ci się chce gwizdać.
Przychodzi później:
- Mamo, mi się chce gwizdać!
- To idź sobie pogwizdać.
W nocy synek śpi z dziadkiem, który o niczym nie wie. Dziecko budzi
się w środku nocy i mówi:
- Dziadku, mi się chce gwizdać!
- Nie wolno teraz gwizdać, bo jest noc.
- Ale mi się naprawdę chce gwizdać!
- Nie wolno, bo wszystkich pobudzisz.
- Ale ja już nie mogę!
- To zagwizdać mi tak po cichutku i do ucha.
Pani na lekcji polskiego prosi dzieci, aby ulozyly zdanie, w ktorym bedzie
nazwa ptaka. Zglasza sie Jas:
- Tata przyszedl do domu nawalony jak szpak.
- No, moze byc. Ale zdania z dwoma ptakami juz nie ulozysz.
- Tata przyszedl do domu nawalony jak szpak i wyrznal orla - przyjmuje
wyzwanie Jas.
- A z trzema ptakami ?
- Tata przyszedl do domu nawalony jak szpak, wyrznal orla i puscil pawia.
- A z czterema ptakami, cwaniaczku ?
- Tata przyszedl do domu nawalony jak szpak, wyrznal orla, po czym puscil
pawia, az mu dwa gile wyszly z nosa.
- A z piecioma ptakami ?
- Tata przyszedl do domu nawalony jak szpak, wyrznal orla, po czym puscil
pawia, az mu dwa gile wyszly z nosa i poszedl dalej pic na sepa.
- Dzieci, co to jest? - pyta sie nauczycielka biologii trzymajac
w reku wypchanego ptaka.
- To jest ptok - odpowiada Jas.
- Alez Jasiu, nie mowi sie ptok, tylko ptak. A moze wiesz, jak
ten ptak sie nazywa?
- Sraka - odpowiada pojetny uczen.
Ojciec zagaduje dorastajacego syna:
- Jestes juz w tym wieku, ze powinnismy porozmawiac jak dorosli... Sa...
widzisz... takie sprawy miedzy mezczyzna a kobieta...
- Uhmm... A konkretnie, co chcialbys wiedziec?
Jasiu po wakacjach przychodzi do szkoly. Pani sie pyta:
- No, Jasiu...
- Nie Jasiu, tylko John!
- Wiec dobrze, John, gdzie spedziles wakacje?
- W Ameryce
- O, ladnie, a co ty tam robiles?
- Ano, lezalem na werandzie, szedlem na sniadanie, znowu lezalem na werandzie,
szedlem na obiad...
- Ale to chyba bylo nudno?
- Alez skad?
- No dobrze......A moze ty Malgosiu powiesz nam gdzie...
- No, no - Ja nie jestem Malgosia, tylko Veranda
Dzwoni Malgosia do Jasia i mowi :
- Mam dla ciebie niespodzianke Jasiu.
- Tak powiedz szybko co to.
- Wiesz jestem w ciazy.
- Bip bip bip nie ma takiego numeru, bip bip bip nie ma takiego numeru
Pani kiedys w szkole oglosila konkurs na najladniejsze zdanie z wyrazem
ananas. Nastepnego dnia dzieci przynasza i czytaja swoje zdania, a Jasio
siedzi cichutko. W koncu pani mowi:
- No Jasku, a moze posluchamy Twojego zdania ?
Na to Jasio otwiera zeszyt i zaczyna czytac :
- Wczoraj tatus kupil cala skrzynke jablek. Sam je wszystkie zjadl,
ananas wypial dupe
- Spieprzajcie! - wola Jasio na stado kaczek. Slyszy to katecheta i zwraca mu uwage. Nastepnym razem Jasio juz grzecznie zwraca sie do kaczek:
- Idzcie sobie stad kaczuszki!
Znow slyszy to katecheta i mowi:
- No i widzisz jak spieprzaja!
Pani do Jasia: powiedz wierszyk ..
Jasio:
Moze, polskie moze,
Stoi w tobie dziewcze hoze.
A w tym mozu swisty, gwizdy,
Woda siega jej do kolan
Pani:
Jasiu, gdzie tu rym ?
Jasio:
jak wody przybedzie
to i rym bedzie...
Mis, zajączek, wilk i lis grają w karty. Lis oszukuje. Po pewnym czasie niedźwiedź wstaje i mówi :
- Ktoś tu oszukuje ! Nie będę pokazywał palcem, ale jak strzelę w ten rudy pysk ....